Pasja według Josepha Krautwalda
- rw
-
W liturgii Wielkiego Postu słowem kluczowym jest Pasja.
Słowo pochodzi z języka łacińskiego (passio – cierpienie, męka) i oznacza opis Męki Pańskiej, obejmujący wydarzenia od pojmania Jezusa w Ogrójcu (czwartek) do Jego śmierci na krzyżu (piątek). Wydarzenia te, określane w teologii chrześcijańskiej jako zbawcze, na przestrzeni wieków stały się tematem licznych dzieł artystycznych.
W twórczości Josepha Krautwalda (1914-2003), rzeźbiarza pochodzącego z Burgrabic, Pasja Chrystusa zajmuje nie tylko szczególne miejsce (jest on autorem licznych przedstawień drogi krzyżowej), ale też rozpoczyna twórczość artystyczną. Jego pierwszym dziełem rzeźbiarskim, o charakterze narracyjnym, jest relief „Opłakiwanie”, wykonany w 1938 roku na nagrobku Konrada Methnera. Nagrobek znajduje się na Cmentarzu Komunalnym w Głuchołazach. Dzieło to zasługuje na uwagę nie tylko ze względu na walory artystyczne (klasyczne piękno), ale także na bogactwo treści i liryczność.
Temat został ujęty w sposób niekonwencjonalny w stosunku do jego tradycyjnych przedstawień. Scenę Opłakiwania zazwyczaj umieszczano pod krzyżem, albo przy grobie, natomiast Joseph Krautwald przedstawił ją niejako w drodze, pomiędzy zdjęciem z krzyża a złożeniem do grobu. Oto dwaj uczniowie na rozciągniętym całunie niosą martwe Ciało Jezusa. Sztywne, wyprostowane Ciało Chrystusa stanowi poziomą przeciwwagę dla idących obok postaci: Jana Apostoła, Marii Magdaleny, Maryi Matki Jezusa, Marii Kleofasowej i Józefa z Arymatei.
Jan Apostoł podtrzymuje Ciało Jezusa, obejmując Jego stopy. Artysta przedstawił go, zgodnie z przekazem biblijnym, jako młodzieńca. Jego zmarszczone czoło wyraża ból i niezrozumienie sytuacji. Idąc jako pierwszy w orszaku żałobnym, nie patrzy przed siebie, ale w górę, jakby tam szukał wskazówki, jak iść i odpowiedzi na swoje wątpliwości.
Drugą osobą niosącą Ciało Chrystusa jest Józef z Arymatei. Jego szlachetne oblicze wyraża mądrość i dostojeństwo. Podtrzymuje zwisający całun, który podarował Jezusowi. Ze smutkiem i zadumą spogląda na twarz Zbawiciela. Tak jak Jan Apostoł patrzący w górę otwiera procesję żałobną, to Józef pochylając się nad Jezusem, w sposób naturalny ją zamyka.
Kobieta z pochyloną głową to Maryja, Matka Jezusa. Postać Maryi wraz z Ciałem Syna tworzy formę krzyża, co wyraża Jej udział w dziele zbawienia. Rzeźbiarz umieścił Ją na pierwszym planie, najbliżej widza, chcąc także podkreślić Jej nową misję - Matki Kościoła i współpośredniczki pomiędzy Bogiem, a człowiekiem. Złożone dłonie Maryi wyrażają cichy ból, a pochylona głowa pokorę wobec Bożej woli.
Po drugiej stronie Ciała Jezusa, obok Józefa z Arymatei, idzie Maria Kleofasowa. Ma, podobnie jak Maryja, złożone ręce. Będąc także matką, najlepiej rozumie ból Maryi i przez ten gest wyraża zjednoczenie z Nią w cierpieniu. Przed Marią Kleofasową, niepewnym krokiem podąża Maria Magdalena. Prawą ręką ociera łzy, a lewą podtrzymuje suknie.
Wszystkie postacie mają bose stopy. W ten sposób artysta chciał zwrócić uwagę na świętość wydarzenia, nawiązując tym do symbolicznego zdjęcia sandałów przez Mojżesza, wobec Boga, objawiającego się w płonącym krzewie.
Ciało Chrystusa nosi znamiona męki (rany na stopach i dłoniach, rana boku), ale nie jest przedstawione jako umęczone i boleściwe. Zostało ukazane jakby już przemienione i uwielbione. Przygotowane do powstania z martwych.
Tło płaskorzeźby jest neutralne. Artysta pominął elementy krajobrazu i miejsca opłakiwania (wzgórze ukrzyżowania, skalny grób), aby nic nie rozpraszało widza w kontemplacji Męki i Śmierci Jezusa. Scenę umieścił w nieokreślonej czasoprzestrzeni, podkreślając jej uniwersalność – Ofiara Chrystusa obejmuje przeszłość, teraźniejszość i przyszłość. Przez maksymalne wychylenie postaci z tła płaskorzeźby, ułożenie ich ciała, zwłaszcza stóp, z mistrzostwem ukazał idący orszak żałobny.
I tak orszak z Ciałem Chrystusa podąża przez wieki. A teraz właśnie zbliża się do nas.
RW
Czytaj też: Tajemnicze odkrycie w kościele w Głuchołazach – co wiemy na ten moment?
Zobacz też: Kupcy z Ziegenhals – między tradycją a nowoczesnym handlem
Zobacz również: 10 atrakcji Głuchołaz, które musisz zobaczyć!
Nasza strona: glucholazy.eu
Głuchołazy - portal miasta i gminy. Wiadomości i komentarze.
